Marilyn Monroe: Bir Zamanların Unutulmaz Sembolü

Marilyn Monroe ‘nun Hayatı

Marilyn Monroe, Norma Jeane Mortenson olarak 1 Haziran 1926’da Los Angeles, California’da dünyaya geldi. Çocukluğunu yetimhanede geçirdi. 1937’de aile dostları Grace ve Doc Goddard, Marilyn’in bakımını birkaç seneliğine üstlendi. Marilyn’in annesi, çiftin Marilyn’e bakması için haftalık yirmi beş dolar ödüyordu. Doc’un işi yüzünden taşınması gerektiğinde çiftin Marilyn’e bakacak parası olmadığı için Marilyn’i tekrardan yetimhaneye bıraktılar. Marilyn yetimhanedeyken birden fazla kere tacize ve on nir yaşındayken de tecavüze uğradığını belirtmişti. On beş yaşına geldiğinde ise okula gitmeyi bırakmıştı. Marilyn’in tek çıkış yolu evlilikti, bu yüzden 1942’de sadece on altı yaşındayken erkek arkadaşı Jimmy Dougherty ile evlendi. Jimmy Dougherty, Monroe’nun annesinin arkadaşlarından birinin yan komşusuydu. Monroe ile evlenmeyi, sırf Monroe daha fazla yetimhanede kalmasın ve onunla evlenerek yetimhaneden kurtulabilsin diye önermişti. Marilyn’in annesi ise ilerleyen zamanlarda psikiyatrik problemleri yüzünden hastaneye kaldırılmıştı. Hatta Marilyn bir keresinde annesinin onu yastığıyla boğarak öldürmeye çalıştığını söylemişti.

Marilyn’in kocası çalışmak için Güney Pasifik’e gidince Marilyn, cephane fabrikasında çalışmak zorunda kaldı. Bir fotoğrafçı tarafından ilk defa orada keşfedildi. Dougherty 1946’da döndüğünde Marilyn’in başarılı bir modellik kariyeri vardı ve Marilyn, o sene ilk film anlaşmasını da imzaladı. Anlaşma ile beraber yeni bir imaj ve isim gerekti. Bu yüzden gerçek adı olan Norma Jeane Baker’ı bıraktı ve saçını sarıya boyayıp kendine Marilyn Monroe adını seçti. 1946’da anlaşmasından sonra kocası Dougherty ile boşandı. “Ben Marilyn Monroe’yu hiç tanımadım, onun hakkında herhangi bir bilgiye de sahip değilim. Ben Norma Jean’i tanıdım ve sevdim.” demişti Dougherty.

Marilyn’in oyunculuk kariyerinde tanınması ise birkaç yıl sürdü. Ardından Hollywood’un en popüler oyuncularından birisi haline geldi. 1950’lerin ortasına gelindiğinde “aptal sarışın” rollerinden bıkmıştı ve Lee Strasberg’ün “Actors’ Studio”sunda oyunculuk çalışmak için New York’a taşındı. 1960’ların başında ise hem kişisel hem profesyonel hayatı başarısız ilişkileri yüzünden çok karışıktı. Son iki filmi (1960-61) ise gişede pek başarılı olamamıştı. Kariyeri sırasında filmleri toplamda iki yüz milyon dolardan fazla gişe yaptı.

Marilyn’in Evlilikleri

Marilyn 1954’te DiMaggio ile dokuz ay evli kaldı. Marilyn’in ölümünden sonra DiMaggio yirmi yıl boyunca mezarına gül gönderdi.

Monroe’nun son evliliği ise Arthur Miller’laydı. 1950’de bir partide tanıştılar ve mektuplaşmaya başladılar. Monroe 1955’de New York’a taşındığında, hala DiMaggio ile evliyken görüşmeye başladılar. 1956’da evlendiler. Çift, problemler yaşamaya başladı. Marilyn iki düşük yaptı ve bir ektopik gebelik yaşadı. Miller ve Monroe, Monroe’nun son filmi olacak olan The Misfits’te çalışmaya başladıktan sonra 1961’de boşandılar.

Monroe’nun ölümüne yakın JFK ya da JFK’in kardeşi Robert Kennedy ile çıktığına dair dedikodular da var. 1962’de John F. Kennedy’nin doğum gününde ünlü “Happy Birthday, Mr. President” performansını gerçekleştirdi.

Monroe, 5 Ağustos 1962’de yanında bir kutu boş uyku haplarıyla yatağında ölü bulundu. Kennedy ailesi tarafından öldürülmüş olabileceğine dair teoriler ortada gezse bile raporlar aşırı dozdan dolayı öldüğünü söylüyor. Monroe, en sevdiği Emilio Pucci elbisesi içinde gömüldü. Hayatının son yılına kadar bir evi olmamıştı ve öldüğünde geriye bıraktığı çok az eşyası vardı. Bunlardan birisi de Albert Einstein’ın “Marilyn’e, saygı ve sevgi ve teşekkürlerle.” yazdığı imzalı fotoğrafıydı.

Marilyn Monroe ve Toplumun Ona Bakış Açısı

Marilyn Monroe, herkes tarafından bir seks sembolü olarak görülüyordu, günümüzde de ne zaman Marilyn hakkında konuşulsa ondan seks sembolü olarak bahsediliyor. Filmlerinde oynadığı “aptal sarışın” karakterler, kendisiyle çok fazla özdeşleştirilmişti. Oysa ki Marilyn söylenilenlere göre 163/168 IQ’su ile Einstein’dan bile daha zekiydi. Röportajlarında da ne kadar zeki olduğu verdiği cevaplardan anlaşılabiliyordu. Ama yine de toplum, Marilyn’i ne kadar zeki ve iyi birisi olduğuyla değil; cinsel yönüyle hatırlamayı tercih etti: “Marilyn Monroe, Hollywood Seks Sembolü, Ölü Bulundu”, “Seks Sembolü İntihar Etti”, “Amerikan Seks Sembolü Dozaşımı Dolayısıyla Öldü” ve daha nice başlıklar… Ölümü üzerine yazılan yazılardan sadece birkaçında “oyuncu” ya da “yıldız” geçiyordu. İnsanlar, Monroe’yu diğer özellikleri bir tarafa dönemin en popüler oyuncularından olmasına rağmen oyunculuğu ile anmayı bile tercih etmedi. Eminim ki Marilyn Monroe denince aklınıza hemen bir fotoğraf geliyordur, havada uçuşan beyaz elbisesini tutmaya çalışan Monroe… Ve başka hiçbir şey. Bunun için tabii ki sizi suçlamıyorum, Marilyn denince ne yazık ki benim de aklıma aynı fotoğraf geliyor.

Yanlış anlaşılmasın, Marilyn cinselliği ile gurur duyardı ve bunu röportajlarında da dile getirirdi. “Seks doğanın bir parçası.” idi Marilyn’e göre ve o da doğaya uyuyordu. Kadınların cinselliğini keşfetmesi ve utanmaması gerektiğini düşünüyordu. Tabii ki yaşadığı dönemde toplum, bu düşüncelerini ve bu konu hakkında bu kadar açık olmasını kabul etmedi ama Monroe bu tepkileri görmezden gelerek cinselliği hakkında konuşmaya devam etti. Yine de filmleri 200 milyondan fazla gişe yapmış ünlü bir oyuncuyu, filmlerindeki rolleri ve cinselliği ile gurur duymasından dolayı hisleri veya düşünceleri olmayan bir objeye dönüştürmek ne kadar doğru? Marilyn’e yıllar önce çok haksızlık yapıldı ve günümüzde de hem Marilyn’e hem de onun gibi düşünen kadınlara haksızlık yapılmaya devam ediyor. Cinselliğinden bahseden kadınlar, yetenekleri görmezden gelinerek sadece seks sembollerine dönüştürülüyor. Toplum olarak ya kadınları cinselliğe indirgiyoruz ya da bu cinsellikten para kazanmaya çalışıyoruz. Bu Marilyn’in zamanında da böyleydi, 2021’de de böyle.

“Lütfen beni bir şakaya çevirmeyin… Şaka yapmayı sorun etmiyorum ama bir şakaymış gibi görünmek istemiyorum… Bir sanatçı olmak istiyorum, dürüst bir aktris…”
Marilyn Monroe, kaydedilmiş son röportajında, ölmeden birkaç gün önce

Marilyn ve Ella Fitzgerald

Bunun dışında Marilyn, onunla aynı dönemde yaşamış çoğu kişinin aksine ırkçı değildi. Marilyn, Ella Fitzgerald ile yakın arkadaştı. Irkçı restoran ve bar sahipleri, siyahi olduğu için Ella’nın kendi yerlerinde şarkı söylemesine izin vermezdi. Bunun üzerine Marilyn, sahip olduğu ayrıcalığı kullanarak bir Hollywood barı olan Mocambo’yu aradı ve Ella’nın şarkı söylediği her gün bara gelip onu en önden izleyeceğini belirtti. Bu sayede de Mocambo’nun basın tarafından çok konuşulacağını söyledi. Ardından bar, Ella’yı hemencecik işe aldı ve Marilyn de dediği gibi Ella’nın orada olduğu her gece onu dinlemeye gitti.

John F. Kennedy ve Marilyn Monroe

1957’de Marilyn Monroe ve JFK aynı yerde bulunmuş olsalar da birbirleriyle tanışmış olmaları pek mümkün değildi. Dört sene sonra, 1961’deki bir akşam yemekte tanışmış olduklarını söyleyenlerin olmasına rağmen Monroe’nun o akşam yemeğinde bulunduğuna dair herhangi bir kanıt yok. En olası tanışma 1962’de, Palm Springs, California’daki bir partide. Marilyn’in yakın arkadaşı ve masörü Ralph Roberts, o hafta sonu telefonda Marilyn ile konuşurken JFK’in sesine benzer bir ses duyduğunu söylemiş. Monroe, profesyonel masaj tavsiyesi için aramış –Kennedy’nin sırt ağrıları ünlüydü– ve hatta Kennedy telefonu alarak Roberts’la kendisi konuşmuş!

“Marilyn bana martın bu gününün JFK ile bir ilişki yaşadığı tek gün olduğunu söyledi. Bir sürü kişi, o hafta sonundan sonra da ilişkinin devam ettiğini sanıyordu. Ama Marilyn bana bunun çok da önemli bir şey olmadığını, sadece o hafta sonu bir kere olan bir şeymiş izlenimini verdi.”
Ralph Roberts

Lee Strasberg’ün kızı Susan Strasberg “Karizmatik bir başkanla yatmakta sorun yoktu ve Marilyn bunun gizliliğini ve dramatikliğini seviyordu ama Kennedy, hayatının geri kalanını beraber harcamak isteyebileceği birisi değildi ve bunu açıkça belirtmişti.” diyor.

Eğer o gece partide gerçekten beraberlerse muhtemelen o gece Kennedy’nin Monroe’dan “Happy Birthday, Mr. President” söylemesini istediği gün olabilir. Bilinene göre bu doğum günü, Kennedy ve Monroe’nun son kez beraber olduğu yerdi.